هفتم: درمان بيماريها هميشه با خوردن و آشاميدن و تزريق دارو و مصرف قرص و كپسول نيست. روزه در فرهنگ اسلامي يك اقدام عبادي، معنوي است كه علاوه بر آثار عبادي و اجتماعي، آثار طبّي، بهداشتي و درماني فراوان دارد.
در برخي از احاديث پيامبر اعظم و اهل بيت عليهم السلام به اين نقش روزه تصريح شده است:
قال رسول اللَّه صلي الله عليه وآله: “صُومُوا تَصِحُّوا؛(1) روزه بگيريد تا سالم شويد.”
قال علي عليه السلام: “اَلصِّيامُ اَحَدُ الصِّحَّتَيْنِ؛(2) روزه داري يكي از دو نوع سلامتي است.”
هشتم: خودسازي و عبادات مراحلي دارد و ميدان تكامل براي همه همچنان باز است. در زمينه ماه رمضان و روزه داري هم هر كس مي تواند به درجات عالي تري از خودسازي و تعالي معنوي دست يابد. در حديث از امام علي عليه السلام مي خوانيم:
“صَوْمُ الْقَلْبِ خَيْرٌ مِنْ صِيام اللِّسانِ وَ صِيامُ اللِّسانِ خَيْرٌ مِنْ صِيامِ الْبَطْنِ؛(3) روزه دل بهتر از روزه زبان است، و روزه زبان از روزه شكم برتر است."

كنترل دهان، كنترل زبان و كنترل قلب، مراحل مختلف تكامل روزه داران است و هر كس در يكي از اين سه جايگاه قرار مي گيرد.
همان بزرگوار فرموده است: “روزه نفس از لذات دنيوي، برترين روزه هاست."(4)
آري براي دست يابي به لذايذ جاودانه بايد از برخي لذايذ دنيوي روزه گرفت.
نهم: روزه و جهاد با هم قرابت و خويشاوندي دارد. هر دو تلاش در راه خداست. هر دو به قصد قربت انجام مي شود، هر دو نشان قوت اراده انسان است، هر دو در راه حاكميت خدا بر زندگي انسانها شكل مي گيرد، در هر دو تمايلات و غرائز حيواني كنترل مي شود، هر دو به انگيزه اي مقدس انجام مي شود، هر دو به صبوري و استقامت نياز دارد، و هر دو پشتوانه استقلال ملّتها است.
هر دو با ياد خدا و دعا و نيايش همراه است، هر دو عامل سلامتي است، و هر دو نوعي خودسازي و ياري ديگران است.
از رسول گرامي صلي الله عليه وآله نقل شده است كه فرموده اند: “اَلصَّوْمُ فِي الْحَرِّ جَهادٌ؛(5) روزه در گرما نوعي جهاد است.”
دهم: انسان موجود دو بعدي است، روح است و جسم. قلب است و قالب.
آميزه اي از ماديت و معنويت است، هم به غذاي مادي نياز دارد و هم به غذاي معنوي. انواع غذا، ميزان و زمان آن در سلامت و سعادت انسان نقشي بنيادي دارد.
غذاي جسم هميشه بايد از نظر كميت، كيفيت، پاكي و حلال بودن مناسب باشد و غذاي روح نيز بايد به ميزان كافي و پاك و سالم و مفيد در اختيار انسان قرار گيرد.
قرآن سفره روح انسانهاست كه در ماه پربركت رمضان گسترده شده است. پاك ترين، سالم ترين و مفيدترين سفره، سفره خداست. “اِنَّ هذَا الْقَرْآنَ مَأْدَبَةُ اللَّهِ"(6)؛ سفره اي كه در شب قدر بر بشريت نازل شده است. و ميزبان اين سفره حجت خداوند ولي عصر و خليفه خدا در زمين است.
محدث بزرگوار شيخ عباس قمي فرموده است: از وظايف هر شب ماه رمضان اين است كه انسان دعاهاي مأثور و اعمال نيكو و صالح را با ياد و نام كسي آغاز كند و پايان بخشد كه معتقد است او نائب خداوند (جل جلاله) در ميان عباد و بلاد است و براي او آن گونه كه شايسته اوست، دعا كند و پس از تمجيد خداي متعال و درود بر پيامبر و آل آن بزرگوارصلي الله عليه وآله، دعاي اللّهمّ كن لوليّك… . را بخواند، و علماء آن را در اعمال شب بيست و سوم رمضان ذكر كرده اند.(7)
………………………………………………..
1) ميزان الحكمه، ج 2، ص 1686، ح 10927.
2) غرر الحكم: ص 176، ح 3357.
3) نهج البلاغه، حكمت 5890.
4) ميزان الحكمه، ج 2، ص 1687، ح 10950.
5) همان، ص 1688، ح 10961.
6) وسائل الشيعة، ج 6، ص 168، ح 7648.
7) سفينة البحار، ج 5، ص 227.

مجله مبلغان-نویسنده؛ محمود مهد پور