تو باید نماز بخونی!!!
آسان گيرى در مسائل دينى كودكان، از اهميت مضاعف و بسزايى برخوردار است. در دوران خردسالى، در اين گونه مسايل بايد به گونهاى عمل كنيم كه كودك احساس خستگى نكند. حتى سفارش شده است به خاطر چند كودكى كه با شما به نماز ايستادهاند، آن را سريعتر بخوانيد، از برخى كارهاى مستحبى صرف نظر كنيد، هشيار باشيد كه او كودك است و حال و روحيه شما را ندارد، به ويژه كه از حالات و رفتار شما سردر نمىآورد و معناى عبارات شما را نمىفهمد.
امام سجاد(عليه السلام)كودكانى را كه نزد ايشان بودند، وامىداشتند تا نماز «ظهر و عصر» و «مغرب و عشا» را با هم بخوانند. به آن حضرت اعتراض شد، فرمودند: «اين كار براى آنها سبكتر و بهتر است و سبب مىشود به خواندن نماز پيشى بجويند و براى خوابيدن يا سرگرمى با كار ديگرى نماز را ضايع نسازند.».»
بعضى از والدين و مربيان اصرار دارند، حتى از روى جبر و اكراه، بدون توجه به حال و روحيه كودك، او را ديندار بار آورند، اما ناخودآگاه افرادى لامذهب و عقدهاى مىپرورانند. چنين کودکاني در نخستين فرصتى كه به قدرت و استقلالى دست يابند، ترك دين و عبادت خواهند گفت. روشن است كه مسئوليت چنين كارى بر عهده كسانى است كه زمينه آن را فراهم ساختهاند. سیره پيامبر گرامى(صلى الله عليه وآله) اسلام بر این بود که با نرم خويى و زبان ليّن افراد را به دين اسلام دعوت مىكردند. به تجربه نيز ثابت شده است كه با زور و اكراه نمىتوان كسى را به راه راست هدايت كرد. كودکان نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
بنابراين، نبايد كودكان را مجبور به ديندارى كنيم، لیکن میتوان با استفاده از روشهايي همچون الگو دهي، تشویق و یا حدف برخی از امتیازها (آن هم با ظرافتهای خاص خود) آنها را به سمت دینداری سوق داد. توجه به این نکته نیز بسیار مهم است که، با بزرگتر شدن كودك، باید بیشتر از روشهای شناختی(توجیه شناختی) استفاده کرد و با تبيين و توضيح مسائل آنها را به انجام امور تشويق نمود.
در مورد نمازخواندن هم باید به والدین بگوییم، اگر شما خودتان اهل نماز هستید و این عبادت را در حضور کودک به بهترین وجه انجام میدهید، لازم نیست خیلی نگران باشید. زیرا کودک شما همان طور رفتار خواهد کرد که شما رفتار میکنید. امام موسی کاظم(ع) در این خصوص میفرمایند: «رفتار کودک در اثر درست رفتار کردن والدین است که مصون میماند.» در مورد نماز خواندن نيز تنها باید زمینه آن را با آموزش، تشویق، تحسین و فراهم کردن مقدماتی همچون چادر نماز و سجاده آماده کنید.
م.همتی - مشاور
صفحات: 1· 2