تنبیه بدنی آری یا خیر؟؟
چرا نبايد والدين به هيچ عنوان از تنبيه بدني براي کودک خود استفاده کنند؟
1. اضطراب
تنبيه بدني باعث ميشود کودک دايم مضطرب باشد، زيرا همواره احساس ميکند بر اثر عمل مشابهي، دوباره و به ويژه در حضور ديگران تنبيه خواهد شد. اين اضطراب در کارکردهاي او اثر منفي گذاشته و مانع از پيشرفت او ميشود. ضمن اينکه زمينه ايجاد اختلالات رواني را در کودک ايجاد ميکند.
2. از بين رفتن اعتماد به نفس
کودکي که به طور دايم تنبيه بدني ميشود، اضطراب در وجود او ريشه دوانده و عملکرد او را مختل ميکند. در نتيجه کودک به خاطر ضعف عملکرد و ناتواني در انجام کارهايش به تدريج اعتماد به نفس خود را از دست ميدهد. اين کودکان احساس بيکفايتي کرده و شهامت انجام کارهاي بزرگ را ندارند.
3. احساس حقارت
رفتار نسنجيده با کودک و تنبيه بدني او، باعث به وجود آمدن احساس حقارت در کودک شده و اين احساس، در بيشتر مواقع تا بزرگسالي با او همراه خواهد بود. کودک يا نوجواني که کتک ميخورد، شخصيتش تحقير شده و به مرور زمان، عزتنفس خود را از دست ميدهد و به اين باور ميرسد که ارزشي ندارد. در اين صورت است که هر کارِ خلافي را به راحتي انجام ميدهد. در روايات ما نيز آمده است «کسي که خودش را حقير ميپندارد، خود را از شرّ او در امان ندان.»1
اين کودکان از بازيها و گردشهاي دستهجمعي ميهراسند و هميشه احساس ميکنند که ديگران از آنها بدشان ميآيد و توان مقايسه کردن استعدادهايشان را با ديگران ندارند.
اگر ميخواهيد اين اثر منفي را با تمام وجود حس کنيد، رفتارش را با خواهر يا برادر کوچکتر بنگريد. او نيز دقيقاً همانگونه که شما با او رفتار کردهايد با آنان رفتار ميکند و حتي همان الفاظي را به کار ميبرد که شما براي خودش به کار ميبريد.
5. دروغگويي
يکي از علتهاي دروغگويي کودکان، ترس از مجازات است. تنبيه بدني باعث ميشود کودک براي فرار از مجازات، به دروغگويي متوسل شده به مرور زمان اين رفتار در او تثبيت شود. براي همين، اگر ميخواهيد کودکاني راستگو داشته باشيد، بايد طوري رفتار کنيد که اگر کودکتان خطايي مرتکب شد، بتواند بدون هيچ ترس و واهمهاي با شما در ميان بگذارد.
6. به دل گرفتن کينه تنبيهکننده
تنبيه مداوم کودک، باعث ميشود کينه تنبيهکننده را به دل گرفته و در آينده به شکلهاي گوناگون (درس نخواندن، بينظمي، کارهاي خلاف و…) از تنبيهکننده انتقام بگيرد.
همچنين بايد توجه داشت، کودکان زير پنج سال، معناي تنبيه را به درستي نفهميده و از آن، دشمني، عدم امنيت و خطر برداشت ميکنند. تنبيه بدني، پيامدهاي منفي ديگري نيز دارد که در ادامه فهرستوار به آنها اشاره ميکنيم:
* کودکان را به حيلهگري و رياکاري وا ميدارد؛
* باعث افسردگي کودکان ميشود؛
* بچهها را به سمت خودآزاري سوق ميدهد؛
* باعث لجبازي آنان ميشود؛
* کودکان را گوشهگير ميکند؛
* آنها را بيادب و نسبت به اطرافيان بيتفاوت ميسازد؛
* حس کنجکاوي و ابتکار را در آنان ميکُشد؛
* احترام و اعتماد کودکان را نسبت به بزرگترها سلب ميکند؛
* پرخاشگري را به آنان ياد ميدهد؛
* شهامت و غرور بچهها را از بين ميبرد؛
* شاديها را در آنان سرکوب ميکند؛
1. علامه مجلسي، بحارالانوار، ج75، ص300.