اما اين مهارت نيز همچون ساير مهارت‌ها، كسب كردني و آموختني است، كافي است به برخي نكات و اصول لازم در اين خصوص توجه و عمل كنيم تا از نيروي حاصل از آن در پيشگيري از مسائل و حل مشكلات موجود و نيز برقراري روابطي سازنده بهره‌مند شويم. از جمله اين نكات مي‌توان به موارد زير اشاره كرد. اين نكات ساده در قالب جملاتي بيان شده است كه توجه به آنها در رفتار عملكرد موجب تقويت گوش دادن فعالانه و موثر مي‌شود.

• در حين گفت‌وگو با حركات سر و كلمات مناسب تمايل و علاقمندي خود را به شنيدن نشان دهیم.

• از نگاه چشمی غافل نشویم. نگاه نکردن در بسیاری از مواقع نشانه بی توجهی و یا مخفی کاری در رابطه است.

• هر از گاهی از برخی کلمات که نشانه توجه است استفاده کنیم. «خوب، آهان، بله و …».

• در طول صحبت كردن طرف مقابل، مشغول قضاوت و ارزش‌گذاري كلام او در ذهنمان نباشیم.

• در هنگام شنيدن با بدني مايل به جلو و در فاصله‌اي مناسب رودرروي طرف مقابل قرار گرفته و با وضعيتي گرم و پذيرا، هشياري همراه با آرامش خود را به او انتقال دهیم.

• در حين گوش دادن سعي کنیم عوامل محيطي مزاحم را به حداقل برسانیم مثلاً تلويزيون و راديو را خاموش كنیم، گاهي حتي تلفن را قطع كنیم و يا در را ببندیم.

• بدون پيشداوري و فارغ از شنيده‌هاي قبلي‌ به سخنان طرف مقابل گوش دهیم. به اين ترتيب ذهنمان با نگاهي تازه به تحليل مسئله مورد نظر مي‌پردازد.

• در طول گفت‌وگو تلاش ‌كنیم كه اصل كلام و منظور طرف مقابل را درك كنیم و به برداشت ذهنم اكتفا نكنیم.

• در مواقعي كه احساس مي‌كنیم دقيقاً متوجه منظور طرف مقابل خود نشده‌ایم، با جملات واضح‌تر و با استفاده از كلمات گوينده از او سوال ‌كنیم.

• در صورت نياز به پرسش، از سؤالات باز استفاده کنیم، يعني سؤالاتي كه به پاسخي بيشتر از يك كلمه احتياج دارند.

• تا حد امكان سخن گوينده را قطع كنیم. اما اگر از نظر زمان در تنگنا هستیم، اين مورد را با لحن مناسبي مطرح کرده و حتماً قرار گفت‌وگوي بعدي را معين کنیم.

• زماني بايد ساكت بود و زماني بايد سخن گفت، مراقب باشیم تا سكوت نامطلوب ميان ما فاصله ایجاد نکند.

• همدلي گوش دادن با قلب و سر است، بنابراين گرمي و صميميت و تن صدا و نحوه بيان ما مي‌تواند همدليمان را نشان دهد.

•  در کنار گوش کردن احساسات او را نیز منعکس کنیم. یعنی اگر او از غم و غصه هایش می‌گوید ما نیز حالت چهره‌امان را غمناک کنیم و بالعکس.

• فراموش نکنیم گوش دادن فعالانه گاهي تنها كاري است كه در كمك به برخي از افراد براي رسيدن به حل مشكلاتشان لازم است، بنابراين گوش كردن ما گاهي بسيار موثرتر از ارائه راه‌حل يا تلاش براي مشكل‌گشايي است.

م.همتی-مشاور

صفحات: 1· 2